Tiflis, komşularımızdan Gürcistan’ın başkenti. Çok yakınımızda ama yurt dışı rotalarında hak ettiği yeri çok da bulamayan bir şehir. Eski bir Sovyet ülkesinde olduğunuzu her adımda hissettiren, yıkık, yorgun yapılarında bile gururlu bir güzellik bulacağınız nefis bir şarap şehri hatta şarap gibi şehir. Ben keşfetmekten çok keyif aldım ve Tiflis’te gezilecek görülecek yerleri, bu şehre dair minik notlarımı sizin için Tiflis Gezi Rehberi’nde bir araya getirdim.
Gelin, birlikte gezelim.
Tiflis Üzerine Kısa Bilgiler
- Tiflis’e gidiş, İstanbul’dan uçakla yaklaşık 2 saat 20 dakika sürüyor.
- Ülkeye girişte vize istenmiyor. Pasaportunuzla ya da yeni tip çipli kimliklerinizle rahatça giriş yapabilirsiniz. Havaalanında polis kontrol noktasında herhangi bir ekstra prosedüre denk gelmedik.
- Tiflis’te kullanılan para birimi Lari. Şubat 2024 itibariyla 1 Lari 11,5 TL. Bazı yerlerde sadece nakit ödeme alındığını gördük. Bu sebeple yanınızda mutlaka biraz Lari ile gitmenizi tavsiye ederim. Yalnız hem havaalanı hem de şehir içi döviz bürosu kurları oldukça düşük, aklınızda olsun. Gitmeden önce Kapalıçarşı’dan almak da bir seçenek olabilir.
- Tiflis her ne kadar komşu coğrafya olsa da iklimi Kafkaslar etkisiyle bizden biraz daha sert. Kış aylarında seyahat edecekseniz şehir içinde içlik vb ekipmanlara gerek olmaz diye düşünmeyin, hazırlıklı gidin.
- Gürcistan hem Türkiye’ye komşuluğu hem de yıllardır süregelen yakın turistik-ticaret ilişkileri sebebiyle dilimize yabancı olmayan bir ülke. Tiflis’te Türkçe bilen çok kişiyle karşılaştık. Ayrıca İngilizce de yaygın bir şekilde kullanılıyor. İletişimde zorluk çekmeyeceğiniz bir seyahat rotası.
- Şehirde trafik biraz zorlu. Hem sağdan hem de soldan direksiyonlu araçlar var, trafik ışıkları oldukça yetersiz ve şoförler bayağı hızlı araç kullanıyor. Çokça ezik, göçüğü olmasına rağmen halen trafikte olan araç sayısının fazlalığından zaten durumun vahametini hemen anlayabiliyorsunuz. Bu sebeple de araç kiralamanın pek de mantıklı olmadığını düşündürdü bize. Hele ki şehir içinde kalacaksanız son derece gereksiz bir masraf olur.
- Şehir içi ulaşım için metro, otobüs ve Bolt uygulaması seçenekleri var. Otobüslerdeki bilgi panolarında sadece Gürcüce yazılar bulunuyor. Biz kaldığımız süre boyunca Bolt kullandık. Araç çağırmak istediğinizde en fazla 2-3 dakikada aracınız geliyor. Gideceğiniz yeri girip ödeyeceğiniz tutarı yolculuğun başından görebiliyorsunuz. Ücretler bizdeki taksi ücretleriyle kıyaslanmayacak kadar hesaplı. Nereye giderseniz gidin yaklaşık 3-5 Lari arasında bir ücret tutuyor. (havaalanı içi ekstra ücret uygulaması var)
- Havaalanından şehir merkezi yaklaşık 25-30 dakika sürüyor. Havaalanı içinde yanınıza yaklaşacak taksicilere karşı uyanık olmakta fayda var, istedikleri ücretler çok yüksek. Bolt ile havaalanından şehir merkezine gitmek isterseniz de 25-30 Lari civarı ödeme yapıyorsunuz.
Tiflis Gezi Rehberi – Tiflis’te Gezilecek / Görülecek Yerler
Sameba Katedrali (Holy Trinity)
Şehrin farklı yerlerinden de görülebilen, bir tepenin üzerinde bulunan Sameba yakından da nefes kesici, devasa bir yapı. İlk karşılaşmanızda -eğer tarihini bilmiyorsanız- çok eski bir yapı olduğunu düşündürecek ama katedralin inşası 1995’te başlayıp 2004’te tamamlanmış.
Burayı gün batımına yakın bir saatte ziyaret etmenizi tavsiye ederim. Böylece hem gündüz halini hem de gün batımı sonrası ışıklandırılmış halini görebilirsiniz. Geceleri tamamen altından yapılmış gibi bir görünüme bürünen Sameba, Tiflis’in gece silüetlerinin en güzel objesi.
Dry Bridge Market (Eski eşya pazarı)
Kura Nehri kıyısında Saarbrucken Bridge yakınında kurulan pazarda, savaş döneminden kalma madalyonlardan eski porselen eşyalara kadar birçok farklı objeye denk gelebilirsiniz. Nehir boyu yol üzerinde ve hemen yandaki parkın içinde yer alan tezgahlarda sadece antika eşyalar değil yer yer güncel tasarım ürünleri de yer alıyor.
Pazar, her gün 10:00-17:00 arası kuruluyor ancak hafta sonu elbette daha coşkulu. Hem nehir manzaralı bir gün geçirmek hem de enteresan hatıralıklarla eve dönmek için Tiflis’te mutlaka görmelisiniz diyebileceğim bir yer burası.
Kartlis Deda Heykeli
Şehre tepeden bakan bu dev heykel, bir Tiflis gezi rehberinin kesinlikle olmazsa olmazı!
Anaerkil bir toplum olarak da bilinen Gürcistan’ın adeta simgesi gibi kabul edilen Kartlis Deda, yerel Gürcistan kıyafetleri içinde, bir elinde şarap diğer elinde de kılıç tutan bir kadın heykeli. Şehrine dostlukla gelenleri şarapla, düşmanlıkla gelenleri ise kılıçla karşılıyor.
Tiflis sokaklarında yürürken birçok sokaktan yukarı baktığınızda heykeli görebilirsiniz. Eğer şehir merkezindeki Betlemi Church / Betlemi Stairs tabelalarını takip ederseniz şehri tepeden görebileceğiniz harika manzaralarla dolu kısa bir yürüyüş yoluyla bu heykele ulaşabilirsiniz. Yalnız yol bayağı yokuş, baştan söyleyeyim. Yine de manzarayı kaçırmamanızı tavsiye ederim.
Teleferik
Kartlis Deda’yı gördükten sonra okları takip ederek teleferiğe gidebilirsiniz. 3 Lari civarında bir ücreti var ve sizi nehir kenarına ulaştırıyor. Aşağı inişte bu yolu kullanmanızı öneririm çünkü yolculuk kısacık ama birçok yapıyı ve köprüyü tepeden görme fırsatı yaratıyor. Manzarası nefis.
Gabriadze Tiyatrosu Saat Kulesi
Eğik, asimetrik saat kulesi sanki masaldan fırlamış gibi. Hemen yanında da Gabriadze Kukla Tiyatrosu var. Zaten kule de tiyatronun kurucusu Rezo Gabriadze tarafından yaptırılmış.
Denk gelirseniz, her saat başında kulede açılan ufak bir kapıdan kuklalar çıkıyor ve minik bir saat başı gösterisi yapılıyor. Tiflis’te görülecek yerler listenizde burası mutlaka bulunsun.
Nikoloz Baratashvili Köprüsü
Kura Nehri üzerinde yer alan köprülerden birisi olan Baratashvili Köprüsü’nün alamet-i farikası üzerinde yer alan bronz heykeller. Havanın güzel olduğu bir günde heykeller, arkasında Tiflis manzarası ile güzel bir fotoğraf karesi yaratır. Tiflis’te gezilecek yerler listenize ekleyip güzel, güneşli bir günde tadını çıkarın.
Özgürlük Meydanı
Tiflislilerin buluşma noktalarından birisi olan meydan aynı zamanda Saint George Heykeli’ne de ev sahipliği yapıyor.
Festival ve bayram kutlamalarının da yapıldığı meydan, kafe ve restoranlarla dolu birçok geniş caddenin kesişim noktasında.
Shota Rustaveli Caddesi
Özgürlük Meydanı’ndan devam ettiğinizde karşınıza çıkacak olan uzun ve geniş caddenin ismi Rustaveli; kesinlikle boydan boya yürümelisiniz.
Modern ve klasiğin iç içe geçtiği bu caddede ünlü markaların mağazaları, eski tiyatro binası, Gürcistan Ulusal Müzesi, Modern Sanat Müzesi, restoranlar, tarihi binalar ve kiliseler var. Gündüzü ayrı gecesi ayrı güzel olan bu caddede görmek istediğiniz yerleri haritada işaretleyip mutlaka zaman ayırmalısınız.
Moma Tbilisi
Rustaveli Caddesi’nin en çok ziyaretçi çeken yerlerinden olan Tiflis Modern Sanat Müzesi’nin süreli sergilerine ve etkinliklerine buradan ulaşabilirsiniz. Ayrıca bahçesinde bulunan Aşk Elması isimli, içine girip gezerek de inceleyebileceğiniz heykeli de mutlaka görün.
Tiflis Opera ve Bale Binası
1847’de yapılan bina, önünden geçerken mutlaka dikkatinizi çekecek. Herhangi bir performans izleyecek olmasanız bile içini şöyle bir dolaşıp o havayı koklamanızı tavsiye ederim.
Kalantarov Evi
Kalantarov Evi, Machabeli Sokağı 17 numarada bulunan nefis bir yapı. Daha kapısından girerken tavan işlemeleri ve duvarları nefesinizi kesecek. Tiflis’te mutlaka görülmesi gereken yerlerden birisi burası. 1908 yapımı ev, tütün tüccarı Mikhail Kalantarov’a ait. Binada halen yaşayanlar var. Bu sebeple gezerken, fotoğraf çekerken sessiz olmak gerekiyor.
Seilanov Evi
Tütün tüccarı Seilanov kardeşlere ait apartman 1911’de yapılmış. Tavan detayları ve duvar resimleriyle uzun uzun incelenecek, katları yavaş yavaş çıktıkça başka bir döneme gitmiş gibi hissedeceğiniz bir yer burası.
Tabidze Caddesi 18 numarada, gösterişsiz bir kapıyı araladığınızda adım atacağınız apartmanın girişinde tarihi ile ilgili bilgilendirme panosu da var. Katlarda halen yaşayanların olduğu, hatta yakın zamana kadar AirBnb kiralamalarının bile yapıldığı bir bina burası. Burayı da diğer tüm apartmanlar gibi sessizce gezmekte fayda var.
Writer’s House
Kalanatrov Evi ile aynı sokakta bulunan, kültür merkezi, kafe, müze ve konuk evi gibi birçok farklı amaca cevap veren çok güzel bir konak burası.
Halka açık etkinliklerin yapıldığı, isteyenlerin konakladığı bir bölümün de bulunduğu Yazarlar Evi dönem dönem kapalı olabiliyor; gitmeden önce kontrol etmeniz gerektiğini not düşeyim. Gezmeye ya da konaklamaya açık olup olmadığına buradan da bakabilirsiniz.
1905 yapımı bina çok güzel korunmuş. Özellikle üst katlarını fırsat bulabilirseniz mutlaka görmelisiniz. Bahçesindeki kafesi de bahar ve yaz aylarında şehrin ortasında yeşilliklerin arasında tam bir huzur noktası.
Kitap Müzesi
Ücretsiz gezebileceğiniz Kitap Müzesi özellikle tavan süslemeleri ve merdivenlerinin güzelliği ile öne çıkan bir yapı. Büyük bir alan beklemeyin, ziyarete açık olan kısım küçük ama yine de haritanızda işaretlenmeyi hak eden bir yer burası. Gitmeden önce bu siteden kontrol etmeyi unutmayın çünkü zaman zaman bakım/tadilat sebebiyle kapalı olabiliyor.
Fabrika Hostel
Fabrika Hostel sadece bir konaklama alanı değil aynı zamanda restoran, bar, kafe gibi seçeneklerin ve tasarım mağazalarının da olduğu kocaman ve keyifli bir yaşam alanı. Dört mevsim cıvıl cıvıl ama bahar ve yaz aylarında kocaman bahçesinin enerjisi bir başka. Ayrıca buraya gelmeniz için bir diğer sebep de duvarlarındaki dev muraller. Tiflis’in birçok yerine dağılmış olan sokak sanatı örnekleri burada da kendisini rengarenk gösteriyor. Hazır gelmişken bir tavsiyem de bahçesinde yer alan, içinde fotoğraf çektirebileceğiniz foto kabin olarak kullanılan araç.5 Lari karşılığında nefis bir Tiflis Fabrika hatırası!
Stamba Hotel
Burası bir Tiflis gezi rehberinin olmazsa olmazı! Arama motorlarına Tiflis yazdığınızda hemen arkasından gelecek ilk isimlerden birisi Stamba Hotel. Sovyet döneminden kalma yayınevi merkez binasından dönüştürülen bu otel şehrin simgelerinden biri oldu. Burada konaklamasanız bile görmenizi tavsiye ederim. Stamba Hotel bünyesinde, çok güzel tasarım objeleri, eşyalar bulabileceğiniz bir dükkan, kütüphane, film gösterimlerinin yapıldığı bir bahçe ve bir de çağdaş sanat müzesi var. Ayrıca kafe ve restoran alanı da çok güzel. “Bir kahve içmeye uğrayıp saatlerce çıkmak istemeyeceğiniz o mekan” şeklinde kaydedebilirsiniz.
Kahve demişken; Tiflis’te lezzetten lezzete koşacağınız, hafif göbek çıkartma garantili Tiflis’te Nerede Ne Yenir Ne İçilir yazım da burada sizi bekliyor.
Sülfür Hamamları
Abanotubani Bölgesi’nde yer alan sülfür hamamları Tiflis için hem tarihi hem de mimari açıdan çok önemli bir nokta. Hatta Tiflis / Tbilisi ismi de sıcak yer anlamına gelen “tbili” kelimesinden türemiş.
Sülfür sebebiyle bölgenin kokusu çok iç açıcı olmasa da binaları, kubbeleri görmek için burayı da listeye ekleyin. Ayrıca hamamlar da halen aktif ancak gitmeden önce hijyen, güvenlik, kullanışlılık gibi kriterler üzerinden derin bir araştırma yapmanızı tavsiye ederim.
Barış Köprüsü
Şehrin genel görüntüsüne göre oldukça modern bir mimari ile tasarlanan Barış Köprüsü, gece aydınlatması ile çok ilgi çekiyor. Bu yüzden de Tiflis’te mutlaka görülmesi gereken yerler arasında ilk sıralarda.
Kura Nehri’nin bir tarafından diğer tarafına geçiş yapacağınız zaman bu köprüyü kullanabilirsiniz. Ayrıca Kartlis Deda’dan teleferikle inerseniz bu köprüyü tepeden de görme imkanı bulabilirsiniz.
Rike Park
Barış Köprüsü’nden geçer geçmez ulaşacağınız Rike Park güzel havalarda güneşin tadını çıkartmak, şehri gezmekten yorulduğunuzda kahvenizi alıp açık hava molası vermek için ideal. Bir de buradan kalkan teknelerle Kura Nehri’nde tekne turu yapabiliyorsunuz. Biz denemedik ama baharda yemyeşil kıyıya bir de nehirden bakmak iyi bir fikir olabilir.
Elbette Tiflis bunlarla sınırlı değil. Tiflis gezi rehberini bir destan haline getirebilecek çok daha fazla sürpriz var. Gideceğiniz mevsime göre biraz daha şehir dışına açılarak kayak rotaları, üzüm bağı rotaları oluşturmanız da mümkün. Eğer şehir içinde birkaç günlük bir seyahat planlıyorsanız mutlaka ama mutlaka diyebileceğim 2 şey var;
- Tiflis’te açık gördüğünüz her kapıdan her avludan içeri şöyle bir uzanın. Sıradan görünen kapıların ardından ne cevherler çıkacak, inanamayacaksınız. Hatta bu şehrin keyfi en güzel böyle çıkıyor, şehir en güzel böyle keşfediliyor diyebilirim.
- Şehir tam bir mural cenneti. Chugureti Bölgesi başta olmak üzere şehrin neredeyse tamamına yayılmış muhteşem bir sanatla dışavurum akımı var. Bu sebeple sokaklara dalıp çıkmaktan, rotadan sapmaktan çekinmeyin. Gözünüz hep binalarda, duvarlarda olsun.
Geçmişin izleri ve şimdinin renklerini muhteşem bir şekilde harmanlamış, her sokağı sürprizlerle dolu Tiflis’i çok sevdim. Mevsimlerden bağımsız herhangi bir zamanda gidilebilecek ve her gidişte de farklı bir deneyim yaşatacak bir şehir bence. Kışın grisini, kasvetini çok güzel taşıdığı gibi eminim baharın yeşili, tazeliği de çok yakışıyordur. Dilerim siz de benim gibi çok seversiniz ve burada çok güzel seyahat anıları biriktirirsiniz.
Yeni rotalarda buluşmak üzere.
