Kitap severlere ya da sevmeyenlere; kitap seçebilenlere ya da ben kitap okuyamıyorum diyenlere; yaşı 15 ya da 45 olanlara cümlesinden biriyle başlayıp, hitap ettiği kitle kaygısı olmadan hazırlanmış kitap önerileri yazısına hoş geldiniz!
Küresel çapta yaşanan Covid-19 salgını nedeniyle evde kalabilen şanslı insanlardan olarak birbirimize faydalı olabilecek, vaktimizi değerlendirip bizi güzel meşgalelerle oyalayacak önerilerde bulunuyoruz. Bu önerilerde neden bulunuyoruz ya da bu tavsiyeleri neden yapıyoruz? İlla bir şey yapmak zorunda mıyız? Tabii ki değiliz!
Kitap okuma motivasyonunuz herhangi bir şeylere bağlı olsun ya da olmasın; keyif almak, vakit geçirmek ya da bakış açısı edinmek için derlenmiş karantina döneminde okuyabileceğiniz kitap önerilerine başlıyorum.
1. Ölümcül Yakınlıklar / Mikroplar Tarihimizi Nasıl Şekillendirdi? – Dorothy H. Crawford
Metis yayınlarının bilim serisinin son kitabı. İskoçyalı bir mikrobiyolog olan Dorothy Crawford tarafından yazıldı. Mikropların dört milyar yıl öncesinde görülmesinden başlayıp sol salgın SARS’a kadar devam ediyor. “Mikroplar / virüsler nasıl yayılır, nasıl ortaya çıkar, bu zamana kadar hangi salgınlar kaydedilmiş, şu an bu hastalıkların durumu nasıl?” gibi sorular sorarken her şeyi bilimsel olarak ele almaktan ziyade ve bunların cevaplarını veren bir kitap.
Mikropların, viral enfeksiyonların sadece tıbbi olarak etkileri ve geçmişine odaklanmaktan ziyade; coğrafi, siyasi, dini, psikolojik, sosyo-kültürel ve sosyo-ekonomik etkilerine de değiniyor. Bunları anlatırken de herkesin rahatça anlayabileceği ve okuyabileceği yalın bir dil kullanıyor.
2. Dünyadan Aşağı / Gaye Boralıoğlu
Vardır ya klasik bir laf; “elinize aldığınız zaman bırakamayacağınız kitap diye”. İşte öyle bir kitap tavsiyesi Dünyadan Aşağı. Harika karakterler yaratmış Gaye Boralıoğlu, ana karakter üzerinden toplumdaki ataerkil anlayışı aktarırken, kadın karakter üzerinden de ataerkil toplumun kadın kimliği üzerindeki etkilerini anlatmış.
Zaten kitap “Kadının Hâlâ Adı Yok” roman ödülüne de layık görülmüş. Yalın bir dille size bu duyguları gerçek bir senfoni tadında anlatıyor. Bir röportajında kendi sözleriyle bu senfoniyi şöyle tanımlıyor;
“Şöyle söyleyeyim iddiam bir senfoni yazmaktı. Bir türkü değil ya da bir pop şarkısı hiç değil. Çoksesli kocaman bir senfoni, kemanlar olsun, vurmalılar olsun, arada bir trompet solo işitelim, sonra diğer üflemeliler girsin… Böyle bir büyük orkestra. Klasik edebiyatta bu yapıldı, bunun mümkün olduğunu biliyordum. Ama çağdaş edebiyat büyük oranda tek seslileşti. Ya tek sesli ya da solo performanslar… Bir de Türkiye’de ben yazdım olducular var, malumatfuruşluk da başka bir yerden edebiyatı kemiriyor. Okur olarak isyan ediyorum ben bu hâle. O zaman yazar olarak bir cevap bulmak zorundaydım. Dünyadan Aşağı vasatlaşmaya bir cevap iddiasındadır, her türden vasatlaşmaya.”
3. Yeşil Peri Gecesi / Ayfer Tunç
Modern toplumun ikiyüzlülüğüne, geleneklerin, alışkanlıkların zorbalığına direnen bir kadının acı hikayesi. Bir tükeniş hikayesi de diyebiliriz. Okuyucuyu rahatsız ediyor ama okumak da istiyorsunuz. Farkına varmış bu kadının hikayesini okurken Türkiye’nin çürüyen yüzünü de görüyorsunuz. Abartısız gerçekliğiyle “ Türkiye iş bu, hayat da böyle bir şey.” diyor Ayfer Tunç. Modern toplumun eleştirisi sarsıcı bir tokat gibi iniyor yüzünüze.
4. Bitkilerin Bildikleri Dünya’ya Bitkilerin Gözünden Bakmak – Daniel Chamovitz
Yine Metis bilim serisinden bir kitap tavsiyesi vereceğim. Özellikle evde olduğumuz bu Covid-19 salgını döneminde topraklanmak için bitkileriyle yakınlaşan, bitki bakımına vakit ayıran çok fazla kişi fark ettim. Evlerimizi, balkonlarımızı bitkilerle doldurup süslesek de bitkilerin nasıl bir dünyası olduğunu hiç düşünüyor muyuz?
Bitkilerin Bildikleri kitabı; bitkilerin Dünya’yı nasıl deneyimlediklerini anlatıyor. Bitkilerin duyularını, bazı kimyasallar ile nasıl haberleştiklerini, neler hatırladıklarını ve nasıl farkında olduklarını açıklıyor. Bunları nasıl açıklıyor? Bilimin ışığında yapılmış deneylere dayalı sonuçlarla. Tüm evrenle irtibat halinde olduğunu düşünen herkese; “Biliyordum be! “ dedirtecek bir kitap.
5. Yürümenin Felsefesi / Frederic Gros
Şehirlere kapandığımız, her gün bir yerlere yetişme telaşıyla, yirmi dört saatin içine hapsolmuş bir devirdeyiz. Manzaraları, ormanları, gün batımlarını, doğada olmayı, uzak temsiller haline dönüştürdük. Doğadan uzaklaştıkça çoğu şeyi unuttuk. Yürümek; evle işyeri arasına, spor salonlarındaki bantlara indirgendi.
Evde kalmak zorunda olduğumuz bu dönem; kimine uzun uzun yürüyüşlere nasıl hasret kaldığını da fark ettirdi. Bun kitap önerisi de tam da bu konunun üzerine. Yürümenin Felsefesi; hayatın ana eylemini yürümek olarak tanımlıyor. Yorulmak bilmeyen yürüyüşçü Nietzsche’nin, yürümenin direniş hali Gandi’nin biyografilerine değinirken pek çok ünlü düşünürün yetenekleri ve yürüyüşleri arasındaki bağa da ışık tutuyor.
“Çünkü yürüyen insan kendi üzerine çöken kaygı, haset ve korku yumaklarını çözer, varlığını yeryüzünün ebediyen yeni olan kalbine düğümler. Yürüyoruz işte bu düğümü atmak için.” diyor kitapta. Sakinleşmek, yavaşlamak, ritmik bir biçimde ağır ağır fark etmek için yürümeye en ihtiyaç duyduğumuz zamanda okunası bir kitap.
6. Köşe Bucak İstanbul / Osman Cemal Kaygılı
Osman Cemal Kaygılı’nın 1930-31 yıllarında çoğu Yenigün gazetesinde yayımlanan şehir yazılarını kitaplaştırmışlar. O zamanlarda gazete şu cümlelerle duyurmuş yazı dizisi haberini; “ Gazetemiz haftada bir-iki gün İstanbul’un birçok semtlerine, oralardaki gece ve gündüz hayatına, buraların çarşı ve pazarına, buralarda yaşayan kimselere, buraların maruf tiplerine dair gayet canlı, gayet renkli ve resimli yazılar neşredecek. (…) Kaarilerimizin [okuyucularımızın] hiç şüphesiz tatlı tatlı okuyacakları bu yazılar, İstanbul’un birçok kimselerce az bilinen, az tanınan yerlerine ait olacak ve İstanbul’daki yazılacak semtler bittikten sonra şehir etrafındaki bazı hiç bilinmeyen güzel köylerden de sırayla bahsedilecektir.”
İyi ki kitap haline gelmiş de, şu an o nostaljik manzaralara bakıp, zihnimizde canlandırabiliyoruz. Kitabı alır almaz, insan doğal olarak ilk yaşadığı ya da bildiği semtleri okumaya yöneliyor. Semtlerin yanı sıra eğlenceli ve renkli karakterleri de okuyoruz. Döneminin İstanbul’un kıyısında köşesindeki insanını; yemeğini, içme sularını, her şeyini unutulmasın korkusuyla not alan Osman Cemal Kaygılı’nın kalemine sağlık.
7. Sıfır Atık Ev / Bea Johnson
Kitabın yazarı olan Bea Johnson Amerika’ya yerleşen bir Fransız. Önce eşyaya olan bağımlılığının ve eşyalara harcadığı vaktin farkına varıyor. Eşyalarını azaltmaya çalıştığı bir döneme giriyor ve süreç tüm evine, mutfağına ve para verip satın aldığı her şeye kazandığı bir farkındalığa evriliyor.
Reddet, azalt, yeniden kullan, dönüştür, çürüt şeklinde beş madde çıkıyor ortaya. Günümüzde geri dönüşümü bile çoğumuz vicdanımızı rahatlatmak için yapıyoruz. Geri dönüşüm çöpüne attığımız her materyalin tekrar kullanılabilecek kalitelerini koruyamadıklarından geri dönüştürülemediğini de çoğumuz bilmiyoruz.
Dünya’yı korumak için ne yapmalıyız? Basitçe kendimizden, evimizden başlayarak neler yapabileceğimizi anlatıyor, tavsiyeler veriyor Sıfır Atık Ev. Uygulama yöntemlerini, yazarın kendi tecrübelerini okuyacağınız kılavuz niteliğinde bir kitap.
Kısa bir kitap önerileri listemizin sonuna geldik. Umarız artık önümüz hep aydınlık ve ferah olur.
1 Comment