İtalya Gezi Rehberi’miz, İtalya seyahatinizi planlarken size yardım edecek bir kaynak. Yazımızda İtalya’nın tarihi, kültürü, iklimi hakkında bilgi sahibi olacak, İtalya’ya ne zaman ve nasıl gidilir gibi bilgilere ulaşabileceksiniz. Her bir köşesiyle tadına doyulmayan ülke İtalya’yı bir de bizden okuyun.
Neden herkes cümle içinde geçince bile gözlerinden kalpler çıkarak “Aayyyy İtalyaaaa” diye heyecanlanıyor? Çünkü öyle renkli, öyle derin bir kültür ki İtalya; neresinden tutsanız ayrı bir deneyim sunuyor, ayrı bir his hediye ediyor. Çoğu insanın tatil deyince aklına ilk gelen Avrupa rotalarından biri olan İtalya; tarihi zenginlikleri, doğal güzellikleri ve titizce korumayı başardıkları kültürel derinliğiyle her ziyaretçisini büyüleyen bir ülke. Her bölgesinde ayrı bir deneyimle karşılaşacağınız; her zaman doğru bildiğini okuyanların, sanattan, bilimden ve devrimden vazgeçmeyenlerin ülkesi; güzel İtalya!

İtalya Gezi Rehberinde yer alan bölümler aşağıdaki gibidir:
İTALYA VE İTALYANLAR ÜZERİNE KISA BİLGİLER

İtalya gezi rehberimizin başında, madde madde İtalyan hayatını, kültürünü, gelenek göreneklerini toparlamak istedik.
- İtalya’nın 60 milyon nüfusu bulunur.
- Ülkenin resmi dili İtalyanca’dır.
- Nüfusun büyük çoğunluğu Roma Katolik Kilisesi’ne mensuptur.
- Metropol olarak nitelendirilen şehirleri Milano, Roma, Napoli ve Torino’dur.
- İtalya, ülkemiz gibi üç yanı denizlerle çevrili bir Akdeniz ülkesidir. İlkokul dönemlerinden beri yapılan benzetmeyle topuklu bir çizmeyi andıran İtalya; Adriyatik, İyon, Tiren denizleriyle çevrelenir. Kuzeydeyse Fransa, İsviçre, Avusturya ve Slovenya ile sınır komşusudur.
- Ülke, içerisinde mikro devletler diye adlandırılan iki bağımsız ülke barındırır: Vatikan ve San Marino. İtalya’nın iklimi genel olarak ılımandır; kuzeye çıktıkça kış mevsiminde iklim sertleşse de Akdeniz iklimi hakimdir.
- Toplam nüfusun %70’i büyük kentlere yayılmışken; %30’u kırsalda yaşamlarına devam ediyor.
- İtalya, turizm ve sanayi bakımından gelişmiş olması dışında, tarım ve hayvancılık konusunda da İspanya ve Portekiz ile birlikte Avrupa’nın en güçlü ülkelerinden biridir.
- İtalyanlar bölgeden bağımsız bir bütün olarak geleneklerine bağlı, aile değerini önemseyen, kalabalık masalarda saatlerce süren yemekleriyle meşhur, çalışmanın yanı sıra hayattan da gerçek anlamda keyif almaya bakan bir kültürden gelirler. Yani İtalya, boşuna “bella vita” deyiminin çıktığı topraklar değildir.
- İtalyanlar için iletişim çok önemlidir, oldukça konuşkandırlar. Aile bağları çok önemlidir, uzak akraba bile uzak değildir; bu açıdan bize de benziyorlar diyebiliriz.
- Ailede genelde kadınlar baskındır, aile meseleleri ve önemli kararlar kadınlar tarafından çözülür.
- İtalyanlar kadın-erkek, görünüşlerine çok önem verirler, genelde sürekli bakımlı ve şık olmaya çalışırlar.
- Gün sert bir kahveyle başlayıp güzel bir şarapla biter. Rahat ve keyifli bir yaşam sürmeye, anın tadını çıkarmaya düşkündürler.
İTALYA’YA NE ZAMAN GİDİLİR?

İtalya’ya ne zaman gidilir sorusunun tek bir yanıtı yok diyebiliriz. Gideceğiniz bölgeye ve seyahatinizin kapsamına göre zamanlama belirlemek daha doğru olacaktır. Ülkede genel iklim şartları Nisan ve Ekim arasında çok keyifli; ancak üç yanı denizlerle çevrili bu güzel Akdeniz ülkesi sadece bahar ve yaz aylarında değil; kuzeyinde de Fransa, Avusturya, İsviçre gibi komşuları olması bakımından kış turizminde de yoğun tercih sebebi. En popüler şehirleri tercih edecekseniz, yaz aylarında hem çok sıcak olduğunu hem de turist kalabalığını göz önünde bulundurmanızı öneririz.
İTALYA’YA NASIL GİDİLİR?
THY, Pegasus, Alitalia gibi havayolu şirketleri İstanbul’dan İtalya’nın; Milano, Roma, Bolonya, Torino, Venedik, Napoli, Bari, Katanya, Cenova ve Pisa gibi şehirlerine; Ankara’dansa Roma‘ya direkt uçuş imkanı tanıyor. İtalya’nın her şehri yılın her zamanı yoğun ilgi gördüğünden seyahati erken planlayıp, biletleri önden almakta her zaman fayda var. Genelde direkt uçuşların gidiş-dönüş bilet fiyatları 500 ile 800 TL arasında değişiyor. Ama özel bir kampanya yakaladığınızda 300 TL’ye de gitmeniz mümkün.
Bunun yanında eğer Avrupa’dan uçacaksanız Ryanair’in İtalya’nın 4 bir yanına sefer düzenlediğini ve 5 Euro’dan bilet sattığını söylemekte yarar var. Örneğin, bize yakın bir rota olan Selanik’ten Roma’ya ucuza uçabilirsiniz. Ayrıca ucuz uçak bileti bulup bütçe yapıp seyahat etmek istiyorsanız aşağıdaki iki yazımıza göz atabilirsiniz:
Ucuza Uçak Bileti Bulmanın Yolları
İTALYA ÜLKE İÇİ ULAŞIM

Uçak dışında İtalya’da ulaşım için kullanabileceğiniz diğer araç da tren. Tamamı tren ağıyla kaplı İtalya’nın istediğiniz şehrine Avrupa’daysanız çok uygun fiyatlara trenle varabilir veya ülkenin her yerini çok uygun fiyatlara trenle gezebilirsiniz.
Örneğin direkt uçuşla Bolonya seyahatinizde 9.45 €’ya 1 saat 45 dakika süren bir tren yolculuğuyla Floransa’ya gidebilirsiniz. Milano’daysanız 4.80 € ödeyerek maksimum 1 saatte Como Gölü’ne varabilirsiniz.
Sadece yakın noktaları değil, büyük şehirleri de birbirine bağlayalım; Milano-Venedik arası 3,5 saat süren yolculuk için 20,70 €; Roma-Napoli arası 2 saat 45 dakika süren yolculuk için 12.65 € ödemeniz gerekiyor. İtalya seyahatinizi planlarken mutlaka tren imkanını da gözetmek faydalı olur.
Eğer ülke içi tren fiyatlarını merak ediyorsanız aşağıya bir link bırakıyoruz. Kolaylıkla şeh,r seçip saat ve fiyat görebilirsiniz:
İTALYA’NIN KISA TARİHİ
İtalya Gezi Rehberi’nde ilk konumuz İtalya’nın Kısa Tarihi. İtalya’nın kültürel farklılaşması ve zenginliği elbette derin ve köklü tarihinden kaynaklanıyor. İtalya toprakları, yüzyıllar boyunca pek çok Avrupa uygarlığına ev sahipliği yapmıştır. Galyalılar, Keltler, Etrüskler, Romalılar, Rumlar, Fransızlar, Müslümanlar, Osmanlılar ve dahası…
Birçok farklı kültürün geçtiği, sonu gelmeyen mücadele ve savaşlara konu olan topraklar, inişler çıkışlar, parçalanmalar, bölünmeler, devrimler, dönüşümler… Avrupa medeniyet tarihinin dönüm noktası olan Rönesans hareketi İtalya’da başlamış, başkent Roma ise yüzyıllar boyunca Batı uygarlığının ve Katolik Kilisesi’nin merkezi olmuştur. İtalya, 1861 yılında ulusal birliği sağlamış, 1948 yılında ise kendini cumhuriyet olarak tanımlamıştır.
Bu denli köklü bir geçmişe sahip olan İtalya’yı anlamak için, gezilen bölgenin tarihi devinimlerini araştırıp okumak, tarihsel ve sosyolojik katmanlarını ayrıştırmak çok önemli. Aksi takdirde seyahatiniz biraz eksik kalacak diyebiliriz.
İTALYA’DA SANAT

Pek çok medeniyetin merkezi, köklü geçmişe sahip, içinde UNESCO’nun 44 Dünya Kültür Mirası’nı barındıran İtalya’nın kültürünü biraz daha yakından tanıyalım.
İtalya’da sanatı Roman Dönemi, İlk Rönesans, Büyük Rönesans, Barok Sanat ve Yeni Klasikçilik, son olarak da Çağdaş Dönem olarak sınıflandırabiliriz. Bütün bu akımları farklı farklı şehirlerde veya aynı anda bir şehirde hissetmek mümkün. Örneğin Floransa ve Toskana bölgesi Rönesans’ın kaynağı olduğu için genellikle bunun etkisindedir ancak Roma daha çok Barok ve Yeni Klasikçi yapılarıyla ön plana çıkar. Venedik yine Barok akımın izlerini yoğun olarak hissettiren, hatta yer yer kasvetli sayılabilecek bir yapıdadır.
Görsel sanatların gelişmesinde büyük katkıları olan İtalyan temsilcileri de seyahatiniz sırasında sıkça duyacaksınız. Rönesans döneminden Michelangelo, Leonardo da Vinci, Botticelli ve Raffaello’dan, Barok dönemden Caravaggio’dan bahsetmeden olmaz.
İtalyan şehirlerinin tamamında tarihi yapılar özenle korunduğu için çağdaş dönem örneklerini şehir merkezlerinde görmek çok mümkün değil ama yakın tarihten günümüze uzanan çok sayıda çağdaş mimariye ait başyapıt sayılacak örnekler mevcuttur. Çağdaş sanat örnekleri de modern sanat müzelerinde kendine yer bulmaktadır.
İtalya gezi rehberinde, görsel sanatlardan sonra edebiyat alanındaki en önemli İtalyan’dan da bahsedelim. Orta Çağ’ın en önemli eserlerinden İlahi Komedya’nın yazarı Floransalı şair Dante Alighieri; İtalyancanın temellerinin atılmasında büyük öneme sahiptir.
İtalyan müziği denince tabii ki akla ilk gelen klasik müzik ve opera oluyor. Klasik müziğin temellerinin atıldığı, hatta klasik müzik enstrümanlarının ilk çıktığı topraklar; Antonio Vivaldi, Giuseppe Verdi, Niccolò Paganini, Giacomo Pucci gibi besteciler yetiştirdi. Operanın doğduğu ülke İtalya, Luciano Pavarotti gibi muhteşem bir tenörü de memleketi. Bu arada Milano’ya giderseniz mutlaka görmeniz gereken yapılardan biri de La Scala, bu görkemli opera binası dünyanın en iyilerinden biri.
İTALYAN MUTFAĞI

İtalyan kültürü demişken, İtalyan mutfağından bahsetmemek olmaz. Dünyanın en zengin ve en sevilen mutfaklarından olduğu tartışmasız. Bölgelere göre farklılık gösterse de sebze ve hamur işi ağırlıklı bir mutfaktır. Şarap ve kahve kültürü de İtalyanların hayatında önemli bir yer tutar.
Tabii ki İtalyan mutfağı deyince ilk akla gelenler makarna ve pizza. Şimdiden uyaralım, İtalya’da hamur yemeye doyamayacaksınız. İlk olarak makarna öyle makarna demekle bitmiyor; şekillerine ve içlerine konulan malzemelere göre değişik isimlerden bahsedebiliriz. Mesela tortellini, içi peynir veya kıymayla doldurulmuş, bizdeki mantıya benzer bir tür makarnadır; tortelliniyi ana vatanı Bolonya’da yemenizi tavsiye ederim.
Napoli kökenli lazanya, makarna, et ve beşamel sosunu birleştiren mükemmel bir yemek. Gnocchi, patates hamuruyla yapılan bir makarna türü. Pizzalara geçecek olursak onlar da şehirden şehire farklılık gösteriyor. Mesela taş fırında pişen Napoli pizzası kalın kenarlı olur ve domates sos-mozarella-fesleğen üçlüsüyle inanılmaz bir lezzet sunar. Mini bir kapalı pizza olarak tanımlayabileceğimiz Panzerotti, Milano’ya gittiyseniz Luini’de yenmezse olmaz. Önündeki uzun sırayı beklemeye değer, zaten çok hızlı ilerliyor 🙂
İtalyan mutfağı tabii ki pizza ve makarnadan ibaret değil. Seyahatinizde karşınıza çıkabilecek lezzetleri kısaca özetleyelim:
- Bruschetta, üzerine zeytinyağı ve sarımsak sürülen kızarmış ekmeğin domates, fesleğen, deniz ürünleri gibi farklı malzemelerle renklendirildiği bir atıştırmalık.
- Focaccia, zeytinyağlı bir İtalyan ekmeği; en çok zeytinlisi, kuru domatesli ve biberiyelisi oluyor.
- Piadina, Emilia-Romagna bölgesine özgü bir lavaşa benzer bir ekmek. Genelde içinde roka, peynir ve şarküteri ürünleriyle servis edilir.
- Minestrone çeşit çeşit sebzenin et suyuyla pişirildiği çok renkli bir İtalyan çorbası.
- Risotto bir tür diri pirinçli pilav. İçinde şarap, et suyu, parmesan, mantar veya deniz ürünleri gibi çeşitli malzemelerle arborio pirincini buluşturuyor. Milano’ya giderseniz mutlaka tatmanız gereken lezzetlerden birisi safranla yapılan sapsarı Risotto Milanese.
- Yine Milano’da yiyebileceğiniz bir diğer geleneksel yemek Osso Buco. Delikli kemik anlamına gelen Osso Buco, dana inciğin uzun süre pişirilmesiyle yapılan bir et yemeği. Yanında meşhur Risotto Milanese ile servis ediliyor.
- Arancini, risottonun köfte gibi top haline getirilip galeta ununa bulanarak kızartılmasıyla oluşuyor; çok güzel bir atıştırmalık.
- Tatlılara geçersek başka tiramisu gelir tabii. Kahve, kedi dili bisküvi ve mascarpone peynirli kremayla yapılan tatlının kökeni Venedik çevresinden gelir.
- Panna Cotta, altı sütlü tatlı, üstü de meyveli bir sostan oluşan oldukça hafif bir tatlı.
- Sicilyalı Cannoli ise ince bir tüpe benzeyen kurabiye hamurunun içine ricotta peynirli bir dolgunun sıkılmasıyla yapılıyor; sokaklarda yürürken bir pastane vitrininde mutlaka dikkatinizi çekecek.
İTALYA’NIN BÖLGELERİ
İtalya idari olarak 20 bölgeye ayrılır, parantez içerisindeki şehirlerse bu bölgelerin önemli merkezleri:

- Valle d’Aosta (Aosta)
- Piemonte (Torino)
- Lombardia (Milano)
- Trentino Alto Adige (Trento)
- Veneto (Venezia)
- Friuli Venezia Giulia (Trieste)
- Emilia Romagna (Bologna)
- Liguria (Genova)
- Toscana (Firenze)
- Marche (Ancona)
- Umbria (Perugia)
- Lazio (Roma)
- Abruzzo (L’Aquila)
- Molise (Campobasso)
- Campania (Napoli)
- Puglia (Bari)
- Basilicata (Potenza)
- Calabria (Catanzaro)
- Sicilia (Palermo)
- Sardegna (Cagliari)
İTALYA’DA GEZİLECEK YERLER
İtalya 101 diye tabir edebileceğimiz başlıca İtalyan şehirleri:
- Başkent Roma: Açıkhava müzesi gibi sokaklarında yürümeye doyulmayan, Vatikan’la dünyanın her yerinden ziyaretçi akınına uğrayan, belki de görülmesi gereken ilk İtalyan şehri.
- Modanın Kalbi Milano: Herkesin aklında moda, iş dünyası ve futbolla yer etmiş bir şehir olsa da; Milano’yu anlamak için bir lokal gibi vakit geçirmek gerekir. Milano, bilinenlerinin yanı sıra bilinmeyen köşeleriyle de bambaşka bir İtalyan deneyimi sunar. İtalya’nın en metropolit ve Avrupai yüzü desek yerinde olur.
- Rönesans’ın Beşiği Floransa: Bu kadar turistik olmasa belki de taşınmayı hayal ettirecek güzellikte, sokaklarında yürürken zaman tüneline girmiş bir masal kahramanı gibi hissettiren, Batı kültürünün en önemli şehirlerinden biri.

- Kızıl Şehir Bolonya: Kızıl şehir, üniversitesiyle, kütüphanesiyle, şehrin bütün yapısına hakim olan revaklar ve kuleler ile ünlü, sadece bolonez soslu makarna için bile ziyaret edilesi doğal ve karakterli bir şehir.
- Labirent Şehir Venedik: Özellikle festival ve bienal zamanlarında adım atacak yer bulunmayan, trenleri, otelleri tamamen dolan, ama bir yandan da ruhuyla bambaşka bir deneyim yaşatan, labirent gibi kanallarında kaybolunası şehir.
- Romantik Verona: Romeo ve Juliet’in hikayesine konu olmuş, aşkın en güzelini anlatan, her yıl kolezyumda yapılan opera festivaliyle dünyaya nam salmış, diğer büyük şehirler kadar turistik olmaması açısından daha özel ve bir o kadar da doyurucu şehir.
- Sanayinin Merkezi Torino: Sanayisiyle ve otomobilleriyle ünlü şehir; diğer yandan da cazdan klasiğe, elektronikten rock’a türlü müzik festivaline ev sahipliği yapan, gerçek anlamda modern kültür merkezi.
- Liman Kenti Cenova: Daracık sokaklarında eskinin kokusunu almak ve peşi sıra dizilen koylarında turlamak için en güzel yaz rotalarından.
İTALYA SEYAHAT PLANI – ROTALAR

Ülkemizde en yaygın İtalya rotaları genellikle büyük şehirleri kapsayan, her şehirde bir gün geçirip hemen bir diğerine devam edilen hızlandırılmış turlar şeklinde oluyor. İtalya’nın her bölgesi farklı bir tarihi ve kültürel derinliğe sahip olduğundan, bölge bölge ayırıp, sindirerek daha lokal bir planlama yapmak bizce daha yerinde olacaktır. Bu elbette seyahat için kaç gün ayırdığınızla da ilgili.
İtalya rotalarına biraz örnek verecek olursak;
- Roma’ya gidiyorsak, ardından Napoli keyifli bir rota olabilir.
- Toskana Bölgesi bir bütün olarak ele alınabilir; şarap üretilen üzüm bağlarına günlük geziler, Siena’ya doğru nostaljik bir rota veya poz vermek için Pisa’ya uzanan bir yolculuğun ardından Viareggio sahilinde serinlemek gibi.
- Daha kuzeye gitmek niyetindeysek, Milano, Pavia, Torino gibi şehirler birlikte düşünülebilir.
- Cenova’dan yola çıkacak olursak, Livorno’ya doğru batı sahilini teperek güzel bir deniz teması planlanabilir.
- Her turistin gözbebeği Venedik’e gitmek niyetindeysek asla Verona’yı pas geçmemeliyiz. Verona-Padova-Venedik rotası en doyurucu İtalya deneyimlerinin başında gelir.
- Kayak yapmak istiyorsanız daha da kuzeye çıkıp Alpler’e tırmanabilirsiniz. ( Avrupa’daki en iyi kayak merkezleri yazımızı buradan okuyabilirsiniz)
- Yaz sıcaklarında deniz tatili alternatiflerine gelecek olursak elbette Güney İtalya bu konuda çok zengin. Örneğin, Sardunya Adası turkuaz sularıyla ve geleneksel restoranlarıyla bir yaz tatilinde ihtiyacınız olan her şeyi sunabilir.
- Öte yandan Sicilya, güzel denizinin yanı sıra tam bir kültür yumağı olduğu için bir haftalık seyahatinizi, araba kiralayarak her gün adanın başka bir bölgesini keşfederek geçirebilirsiniz.
- İtalya gezi rehberindeki bu alternatifler bana yetmedi, ille de çizmenin topuğuna kadar ineceğim derseniz Ferzan Özpetek filmlerinin de gözbebeği olan Lecce, saklı kalmayı başarabilmiş gerçek bir güzellik.

İTALYA’DA KONAKLAMA
İtalya, hostellerden tutun da lüksü doruklarda yaşatan konsept otellere kadar envai çeşit konaklama imkanı sunuyor. Airbnb’nin en karakterli evlerini de İtalyan şehirlerinde bulursunuz desek abartmış olmayız. Bizce bir kültürü tanımak ve daha lokal deneyimler edinmek için ev tutmak, muhteşem bir alternatif.Mimari yapılarını titizlikle koruyan bir ülke olduğu düşünülürse, ortalama bir otele ayıracağınız bütçenin altında rakamlara yüksek tavanlı taş bir binada konaklamanız mümkün.
Yalnız seyahat edenlere veya daha makul bütçelilereyse hostelleri önerebiliriz. İtalya’nın üniversiteleri de çok eski ve köklü olduğu için öğrenci profili de oldukça enternasyonel. Haliyle farklı kültürlerden çokça insanla tanışma, kaynaşma imkanı sunacaktır.
İTALYA SEYAHAT BÜTÇESİ

İtalya’ya ayıracağınız bütçe, bu seyahatten ne beklediğinizle, gideceğiniz şehir ve konaklama seçeneğiyle, yedikleriniz içtiklerinizle tamamen doğru orantılı. İndirimde erken tarihte aldığınız uçak bileti, aperatif yeme içme seçenekleri, sırt çantanızla konakladığınız bir hostel veya paylaştığınız bir ev ile tatiliniz oldukça ekonomik olabilir.
Zira eski şehirler olmasına rağmen İtalya’da toplu ulaşım imkanları çok gelişmiş, durumda ve yürüme haricinde gitmek istediğiniz her yere günlük ulaşım biletleriyle çok rahat ulaşabilirsiniz. Havalimanlarından şehir merkezine mutlaka otobüs, tren veya metro bulunur. Araba kiralamak isterseniz uygun seçenekler bulmakta zorlanmazsınız, ancak şehir merkezi dışına çıkma planınız yoksa park problemi açısından bu seçeneği çok da tavsiye etmeyiz. Bunca güzelliği bir arada sunan şehirlerde geçirilecek sayılı gün varken, ayaklarınıza güvenin ve (gerçekten) bayılana kadar yürüyün deriz.
Bunun yanında İtalya, Dünya’nın en çok turist çeken ülkesi olduğu için konaklama seçenekleri de oldukça fazla. Neredeyse her şehirde hostel ve airbnb seçenekleri bulunuyor. (Airbnb yazımızı buradan okuyabilirsiniz) Bunun yanında bütçeniz çok kısıtlıysa, couchsurfing yapabilir, hatta her interrail yolcusunun yaptığı gibi gece tren yolculuklarında yahıt istasyonlarda uyuyabilirsiniz. (tabii bunu pek tavsiye etmiyoruz 🙂
Alışveriş yapmak isterseniz de her bütçeye uygun hediyelik eşya bulunabilir. Gittiğiniz şehrin sembolü olan aksesuarlar dışında, bizce İtalya’dan mutlaka alınması gereken şeylerin başında şarap, peynir, makarna, sos gibi gıdalar geliyor.
İtalya Gezi Rehberi’mizle İtalya seyahatinize biraz olsun yardımcı olmak istedik. Bizim için de gezin, tozun; sanata, kültüre ve muhteşem yemek, şarap ve kahvelere doyun. İyi seyahatler!
@sinem süslü
@naz saner