Güney Fransa’nın küçük ve sevimli kasabası Grasse… Bu yazımızda sizlerle dünyanın parfüm başkenti olarak bilinen, parfüm denince ilk akla gelen yerlerden biri olan Grasse’ı keşfedeceğiz. Grasse’ta gezilecek yerler nereler ve şehirde neler yapılır merak ediyorsanız, Grasse Gezi Rehberi karşınızda.
Grasse, Güney Fransa’nın mis kokulu bitkileriyle ünlü Provence bölgesinin dağlık tarafında kalıyor. Yüksek bir tepede yer alan ve çiçek tarlalarıyla çevrili olan Grasse, Cannes’a 20 km, Nice’e 40 km uzaklıkta. Bu taraflara geliyorsanız, mis kokulu bir deneyim için mutlaka Grasse’a doğru günübirlik bir plan yapın. Renkli taş binalarla dolu daracık sokakları, minik dükkanları, müzeleri ve parfüm fabrikalarıyla Grasse, kesinlikle görülmeye değer bir kasaba.
Grasse’a Ne Zaman Gidilir?
Grasse’a gitmek ve çiçek bahçelerinin keyfini çıkarmak için en ideal zaman Mayıs-Ekim dönemi. Şehirde her yıl iki önemli çiçek festivali düzenleniyor. Birisi Mayıs ortasında gerçekleşen, benim de katılma fırsatı bulduğum, şehrin her yanının yüzlerce çeşit gülle çevrildiği Expo Rose, diğeri ise Ağustos başında düzenlenen Fête de Jasmin. Grasse gezinizi bu festivallerden birine denk getirebilirseniz çok daha keyifli olur.
Grasse’a Nasıl Gidilir?
Daha önce bahsettiğim gibi, Grasse Cannes’a 20 km, Nice’e 40 km uzaklıkta yer alıyor. Bu yüzden Grasse’a nasıl gidilir sorusunun birden fazla cevabı var. Her iki şehirden de araba kiralayarak, otobüs veya trene binerek Grasse’a gelebilirsiniz. Bu arada şehir içinde ulaşım aracına pek ihtiyacınız olmayacak, yollar biraz yokuşlu ama tüm şehri yürüyerek gezebilirsiniz.
Grasse ve Parfüm
Her yıl iki milyon turisti ağırlayan Grasse, tüm dünyada parfümün başkenti olarak anılıyor. Bu yüzden, Grasse’ta gezilecek yerler nereler ve Grasse’ta ne yapılır sorularına cevap vermeden önce tabii ki şehrin parfümle olan ilişkisinden biraz bahsedeceğim.
Bugün Grasse deyince akla parfüm gelse de, aslına bakarsanız Grasse’taki parfüm üretimi sadece 17. yüzyıla dayanıyor. Ortaçağ’da bölge halkı hayvancılık ve dericilik ile geçiniyormuş. Bu dönem dericilik, halkın hem geçim kaynağı, hem de kötü kokusundan dolayı da en büyük sorunuymuş. Sorunu çözmek, tabakhanelerden gelen kötü kokuyu bastırmak için halk, evlerinde bitki, meyve ve çiçeklerden esans üretmeye başlamış. İşte bu deriyi kokulandırma işlemi, tüm şehrin kaderini değiştirmiş.
Grasse’ta özü çıkarılıp deriyi kokulandırmakta kullanılan ilk çiçek gül. Bu nedenle Grasse’ın gülsuyu parfümü çok ünlü. Sonrasında, portakal çiçeği ve narenciye kullanmaya başlamışlar. Zamanla, çiçeklerden sonra, farklı ot ve baharatların esanslarını da çıkarmaya başlamışlar.
Denizden yüksekte yer alan konumu sayesinde benzersiz çiçeklerin yetiştiği Grasse, günümüzde dünyanın en önemli doğal parfüm özü üreticisi ve parfüm, hala şehirdeki en büyük geçim kaynağı. Grasse’ta, Mayıs gülü, yasemin, menekşe, mimoza ve lavantanın bölgeye has çeşitleri yetişiyor ve parfüm üretiminde kullanılıyor. Bunlar tamamen Provence bölgesine özel zengin buketler.
Bu arada biraz hammaddelerle ilgili de bilgi vereyim. Çiçeklerden parfümlerde kullanılmak üzere koku almak için, onları damıtmak veya uçucu kokuları özel yağlara çıkarmak gerekiyor. Bu çok zahmetli bir süreç. Örneğin, Grasse’a özgü Mayıs gülü (Rosa Centifolia), parfüm üretiminde kullanılan en özel gül çeşitlerinden biri. Bir kilogram gül esansı çıkarmak için yaklaşık 10 ton Mayıs gülü kullanılıyor. Bu arada şunu da belirteyim, çok narin ve hafif olan bu çiçeklerin 500 tanesi ancak bir kilo ediyor. Bu bilgiden sonra doğal parfümlerin neden pahalı olduğunu anlamışsınızdır 🙂
Şehrin tüm tarihi parfüme bağlı olduğundan, Grasse’ta ne yapılır sorusunun cevabı da tabii ki hep parfümle bağlantılı.
Parfüm Müzeleri
Grasse’ta gezilecek yerler deyince akla ilk olarak müzeler geliyor. Grasse’ta parfümün derinliklerini keşfedebileceğiniz önemli müzeler bulunuyor:
- Musee Fragonard (Fragonard Müzesi)
- Musée International de la Parfumerie (Uluslararası Parfüm Müzesi)
- Les Jardins du Musée International de la Parfumerie (MIP Bahçeleri)
Grasse sokaklarında yürürken en çok karşınıza çıkan isim Fragonard oluyor. Jean Honoré Nicolas Fragonard, Grasse’ta yetişmiş bir ressam, Fragonard’ın şehirde hem mağazaları hem de 3 adet müzesi bulunuyor. Fransa’nın başka şehirlerinde de şubeleri bulunan rengarenk Fragonard mağazalarında ben saatlerimi geçirebilirim. Özellikle yastıklardan tabaklara, cıvıl cıvıl dekorasyon ürünleri muhteşem.
Şehrin merkezinde hemen gözünüze çarpacak olan kocaman sarı bina Uluslararası Parfüm Müzesi. Antik çağlardan günümüze, 3000 yıllık parfüm tarihinin derinliklerine dalabileceğiniz Uluslararası Parfüm Müzesi’ni mutlaka ziyaret edin. Müzede ayrıca, Grasse’ta çiçeklerin yetiştirilmesinden parfüm esansına dönüştürülmesine kadarki parfüm üretim süreci ayrıntılı bir şekilde anlatılıyor. Bu alandaki sayılı müzelerden biri olan Uluslararası Parfüm Müzesi, dünyadaki parfüm mirasını koruyup yaymayı amaçlıyor.
Grasse’ın merkezinde yer alan Uluslararası Parfüm Müzesi’nin, çiçek tarlalarının içinde bir de bahçesi bulunuyor. Mayıs gülü, yasemin, sümbülteber, lavanta, sardunya, portakal çiçeği kokularının içerisinde kaybolacağınız MIP Bahçeleri, ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim sunuyor. Yaklaşık üç hektarlık alana yayılan bu eşsiz bahçede, yüzyıllardır parfüm üretiminde kullanılan değerli hammaddeleri keşfedip koklama şansına sahip oluyorsunuz.
Ben Grasse‘a Mayıs ayında gittim ve MIP Bahçeleri‘nde gül hasadına katıldım. MIP Bahçeleri‘ni bu dönemde ziyarete gittiğinizde, size bir şapka ve poşet veriyorlar, istediğiniz gibi gül toplayabiliyorsunuz. ???
https://www.instagram.com/p/BT_ZACBl26t/?taken-by=naz_saner
Grasse Sokakları
Grasse, parfümleri ve çiçek bahçeleri dışında, mimari olarak da oldukça ilgi çekici. İtalyan tarzı renkli taş binalarla çevrili daracık sokaklar, irili ufaklı meydanlara açılıyor.
Parfüm konularının haricinde Grasse’ta gezilecek yerlerden bahsedecek olursak, şehir merkezinde görülmeye değer iki önemli bina bulunuyor. Grasse’ın şehir merkezinde, karşınıza çıkan yüksek taş merdivenleri tırmanın. Karşınıza Petit Puy Meydanı (Place du Petit-Puy) çıkacak. Her iki bina da bu panoramik çiçek bahçeleri manzaraları sunan meydanda yer alıyor.
- Hôtel de Ville (Belediye Binası)
- Cathédrale Notre-Dame-du-Puy (Notre Dame de Puy Katedrali)
Grasse Belediye Binası (Hôtel de Ville) 12. yüzyılda inşa edilmiş eski bir saray. Ziyaretçilerini girişte görkemli merdivenlerle karşılayan binanın üst katındaki salon bugün, özel toplantılar ve evlilik törenleri için kullanılıyor.
Notre Dame de Puy Katedrali (Cathédrale Notre-Dame-du-Puy) 10.-11. yüzyılda inşa edilip 17. yüzyılda renove edilmiş. 18. yüzyılda ise yanındaki saat kulesi eklenmiş. Katedralin içerisinde Barok tarzın önde gelen ressamlarından Rubens’e ait üç eser bulunuyor.
Grasse’ta gezilecek yerler demişken biraz da yerel ürünlerden bahsedelim. Grasse sokaklarında dolaşırken, karşınıza çıkacak olan minik dükkânlara mutlaka uğrayın. El yapımı çikolatalardan –özellikle güllü bitter öneriyorum :)–, Confiserie Florian’ın bölgede yetiştirilen çiçek ve meyvelerden yapılmış reçellerinden, parfümlü sabunlardan ve Provence’a özgü baharatlardan mutlaka alıp bavulunuza koyun, gerçekten başka yerde bulamazsınız. Rue Marcel Journet üzerinde Fougassettes Venturini isimli bir şekerlemeci-fırın görürseniz mutlaka içeri girin.
Fougassette, Grasse’a özgü bir tür tatlı çörek. Yediğinizde bunun içinde ne var, ne kokuyor diye düşünüyorsunuz ama bir türlü ne olduğunu tahmin edemiyorsunuz. Dedim ya Grasse dünyanın parfüm başkenti, çöreğin içine bile portakal çiçeği suyu katmışlar. Kesinlikle deneyin.
Patrick Suskind’in ünlü “Koku” kitabının geçtiği ve eşsiz Fransız şarkıcı Edith Piaf’ın da hayatının son günlerini geçirdiği mis kokulu şehir Grasse siz seyahat tutkunlarını bekliyor.
Naz